Ê-Li và I Các vua

 TIÊN TRI Ê-LI

                                                                          I Các Vua 17, 18, 19; II Các Vua 1, 2

Phần giới thiệu.
         Hai vị tiên tri kế tiếp mà chúng ta sẽ học hỏi là hai nhân vật đã đóng vai trò quan trọng trong lịch sử của Israel – Ê-li và Ê-li-sê. Khi chúng ta xem xét hai vị tiên tri nầy, chúng ta sẽ thấy họ đối ngược nhau ở nhiều cách thức, tuy nhiên cả hai người đều là hạng người quan trọng và mỗi người trong số họ đều đã được Chúa đại dụng.
         Ê-li là vị tiên tri cao niên hơn và Đức Chúa Trời đã sử dụng ông và chức vụ của ông để kêu gọi Ê-li-sê phục vụ. Chúng ta sẽ thấy thể nào Ê-li-sê đã đi theo Ê-li và đã phục vụ ông trong khoảng 6 năm trước khi Đức Chúa Trời gọi Ê-li về nước trời.
         Khi chúng ta suy nghĩ đến nhu cần phải phấn hưng và phải cầu nguyện như thế nào, tôi không tin chúng ta sẽ tìm được trường hợp nào tốt hơn trong Kinh Thánh về mối tương quan giữa hai người. Chúng ta sẽ xem xét đến phần cuối của sứ điệp nầy.

I.                   LAI LỊCH CỦA Ê-LI.
A. Tên Ê-li có nghĩa là “Đức Chúa Trời là Giê-hô-va”.
B. Ông được gọi là “Người Thi-sê-be”, ý nói ông cư ngụ ở Thi-sê-be, một thành trong xứ Ga-la-át.
C. Chúng ta chẳng biết gì về ông mãi cho tới khi ông xuất hiện trên bối cảnh, như một tiên tri, để quở trách Aháp (I Các Vua 17.1-2).
D. Ông được biết vì cớ diện mạo quê mùa.
II Các Vua 1.7-8: “Vua bèn hỏi họ rằng: Người đi lên đón các ngươi và nói những lời ấy ra sao? Chúng thưa: Người đó mặc áo lông, và thắt lưng bằng dây da. Vua nói rằng: Ấy là Ê-li, người Thi-sê-be”.

II.          CÁ TÁNH CỦA NHÂN VẬT Ê-LI ĐƯỢC THẤY TRONG VIỆC LÀM VÀ CHỨC VỤ CỦA ÔNG.
      A. Ê-li là một con người với mọi sức mạnh và sự yếu đuối vốn có trong bản chất của con người (Giacơ 5.17-18).
       B. Ê-li sẵn sàng tin cậy và vâng theo Đức Chúa Trời khi ông đương diện với A-háp cùng con trai ông là A-xa-chia (I Các Vua 17.1-2; 21.17-29; II Các Vua 1.1-12).
       C. Ê-li là một người vốn chú trọng nhiều vào sự cầu nguyện (I Các Vua 17.20-22; 18.36-38; Gia-cơ 5.17).
       D. Ê-li không sợ hãi khi đương diện với các cấp lãnh đạo dân sự hay tôn giáo nào phạm sai lầm (I Các Vua 18.1-40).
               1. Ông làm cho A-háp nhìn biết rằng ông là người chịu trách nhiệm về sự phán xét của Đức Chúa Trời giáng trên xứ (I Các Vua 18.17-18).
                2. Ông đã kêu gọi các tiên tri của thần Ba-anh vào một cuộc thử thách và tiêu diệt họ sau khi Đức Chúa Trời tự minh chứng. (I Các Vua 18.19-40).                                                                                                    E. Ê-li bằng lòng tỏ ra sự kính trọng đối với bậc cầm quyền nếu điều đó là khả thi (I Các Vua 18.41-46).
          F. Ê-li là một người hay chết phải chịu đựng cách đối xử sai trái và những ý tưởng sai lầm.
                  1. Ông đã ngã lòng khi bị Giê-sa-bên đe dọa (I Các Vua 19.1-4).
                  2. Ông rút ra một số kết luận sai (I Các Vua 19.14, 18).
                  3. Ông đã nhìn thấy và đã làm ra nhiều phép lạ, tuy nhiên ông cảm thấy thất vọng nơi Đức Chúa Trời (I Các Vua 19.11-12).
          G. Ê-li rời thế gian nầy theo một phương thức thật vinh hiển (II Các Vua 2.11).                                               

III. TÓM TẮT ĐỜI SỐNG VÀ CHỨC VỤ CỦA Ê-LI

      A. Ê-li có một chức vụ về sự phán xét và được kết hợp chặt chẽ với Luật pháp.
      B. Ê-li đã đứng một mình trong sự chống đối công khai với tình trạng bội đạo và khiến cho Israel công nhận một mình Đức Giê-hô-va chính là Đức Chúa Trời.
      C. Ê-li đã đóng vai trò như lương tâm của xứ sở ông.
      D. Ê-li đứng như một trong những người con lỗi lạc nhất của Israel.
                  1. Nhiều người nghĩ rằng Chúa Giê Su là Ê-li khi Chúa bắt đầu chức vụ công khai của Ngài (Giăng 1.21;   Mathiơ 16.14).
                  2. Sự trở lại của Ê-li được những người Do thái chính thống trông mong ở từng kỳ Lễ Vượt Qua (Malachi 4.5-6).
      E. Ê-li được tôn cao theo cách thiêng liêng qua sự xuất hiện với Môi-se và Đấng Christ trên Núi hóa hình (Mathiơ 17.1-3).
      F. Malachi 4.5-6 nói trước rằng sự đến của Ê-li sẽ loan báo trước Đấng Mê-si sắp đến.
                  1. Thiên sứ hiện ra với Xa-cha-ri nói rằng Giăng Báptít sẽ làm ứng nghiệm lời tiên tri nầy (Luca 1.13-17).
                  2. Chúa Giê Su khẳng định điều nầy ở Mathiơ 17.10-13.
                  3. Nhiều học giả tin có một sự ứng nghiệm sâu xa hơn trong tương lai về điều nầy được thấy ở Khải huyền 11.3-12. Mặc dù không nói tới tên, nhiều người tin rằng Ê-li sẽ là một trong hai chứng nhân đó.                     

  IV. Ê-LI PHẢI LÀM GÌ VỚI SỰ CẦU NGUYỆN XIN PHỤC HƯNG?   (I Các Vua 18)

      Ở đây, chúng ta thấy dân sự của Đức Chúa Trời đang ở trong một tình trạng khủng hoảng. Bất cứ ở đâu tội lỗi cai trị thì ở đó có một tình trạng khủng hoảng. ( Tội lỗi cai trị trong một quốc gia, một cộng đồng, một Hội Thánh, một gia đình, hay một cá nhân đều giống nhau).
       Châm ngôn 14.34: “Sự công bình làm cho nước cao trọng; Song tội lỗi là sự hổ thẹn cho các dân tộc”. Trong phân đoạn nầy, thời điểm phước hạnh đã qua lâu rồi, kế đó là tình trạng gian ác trong hơn 100 năm. Thực vậy, chẳng có một vua nào trong Israel làm điều ngay thẳng trước mặt Đức Giê-hô-va trong một thời gian rất dài. Tình trạng thuộc linh của xứ sở đã được tỏ ra qua cấp lãnh đạo của nó – các câu 17-18. Họ đã quên các điều răn của Chúa, và đã chạy theo thần Ba-anh (Ba-anh là thần chính được dân Ca-na-an thờ lạy).
        Dân Israel bị cám dỗ tiếp tục quên sự thờ phượng Đức Chúa Trời chơn thật của Thiên đàng, thay vào đó họ đã thờ lạy thần Ba-anh. Sự thờ phượng thần Ba-anh thường được nối kết với tình trạng vô luân, là một trong những lý do dân Israel bị cám dỗ hướng tới sự thờ lạy thần Ba-anh. (Ma quỉ vẫn sử dụng tư dục của xác thịt để kéo người ta xa khỏi Đức Chúa Trời).
       Tình trạng thuộc linh của xứ sở được tỏ ra qua dân sự của nó – câu 21. Vấn đề, ấy là dân sự của Đức Chúa Trời không muốn phục theo trọn vẹn cùng Đức Chúa Trời. (Họ giống như nhiều người ngày nay muốn nhảy rào). Họ không thực sự chống đối Đức Chúa Trời phải được thờ lạy, nhưng họ muốn bám vào Đức Chúa Trời và thần Ba-anh cùng một lúc. Điều đó chắc chắn là chẳng được đâu! Nếu Giê-hô-va là Đức Chúa Trời, hãy theo Ngài!
       Tình trạng thuộc linh của xứ sở được tỏ ra qua tình trạng của bàn thờ – câu 30. Mối liên kết giữa sự phục hưng và sự cầu nguyện có thể được thấy nơi những gì Ê-li đã làm với bàn thờ.

A. MỤC ĐÍCH CỦA BÀN THỜ.
      Bàn thờ được xem là nơi thánh, người ta bước vào giao tiếp với Đức Chúa Trời tại đó.
                  1. Bàn thờ là nơi cảm tạ và ngợi khen.
                  2. Bàn thờ là nơi xưng tội.
                  3. Bàn thờ là nơi dâng của lễ.
                  4. Bàn thờ là nơi của sự hi sinh.
                  5. Bàn thờ là nơi tương giao.
B. SỰ Ô UẾ CỦA BÀN THỜ.
      Điều gì gây ra tình trạng của bàn thờ?
                  1. Bàn thờ đã bị lạm dụng.
                  2. Bàn thờ đã bị ngược đãi.
                  3. Bàn thờ đã bị bỏ phế.
C. SỰ SỬA SOẠN BÀN THỜ.
                  1. Ê-li đã công nhận tình trạng của bàn thờ.
                  2. Ê-li đã sửa lại bàn thờ.
                  3. Ê-li sắp lại mọi thứ đặt trên bàn thờ (câu 33)
                  4. Ê-li dời hết mọi thứ khả thi của con người (các câu 33-35)
                  5. Ê-li tôn kính Đức Chúa Trời (các câu 36-37).
                  6. Ê-li nương cậy vào Lời của Đức Chúa Trời (câu 36)
                  7. Ê-li yêu cầu hành động nơi phần của Đức Chúa Trời (câu 37)

Phần kết luận:
Phục hưng xảy đến khi bàn thờ được sửa lại và mọi thứ được sắp đặt lại cách có thứ tự. Bàn thờ của bạn ngày nay đang theo khuôn mẫu nào?
Làm sao chúng ta thấy được lửa của Đức Chúa Trời giáng xuống hôm nay?
Đúng là chúng ta sẽ không thấy được lửa ấy trong một số việc.
      1. Lửa không thấy có nơi số lượng (thích ứng với đại đa số – 850 so với 1)  (các câu 19, 22)
      2. Lửa không thấy được trong chỗ ồn ào (chúng ta có la lớn đến độ nào)     (các câu 26, 28).
      3. Lửa không thấy được trong chỗ hoạt động ( chúng ta có chộn rộn đến chừng nào đi nữa) (các câu 26, 28).

Chúng ta sẽ thấy lửa trong những việc đúng đắn.
      1. Trong sự hầu việc Đức Chúa Trời thật chân chính!
      2. Trong sự sửa soạn thích đáng và sử dụng bàn thờ thánh sạch.

BỐ CUỘC SÁCH  CÁC VUA THỨ NHẤT

I.        Vương quốc thống nhất 1:1-11:43

A.     Triều đại Đa Vít suy tàn và Sa-lô-môn được lập làm vua 1:1-2:12

B.     Thành lập vương quốc Sa-lô-môn  2:13-46

C.     Sự khôn ngoan của Sa-lô-môn 3:1-4:34

D.     Công trình xây dựng của vương quốc Sa-lô-môn 5:1-8:66

E.      Những sự kiện trong triều đại của Sa-lô-môn 9:1-11:43

II.     Vương quốc chia ra 12:1-22:53

A.     Rô-bô-am lên ngôi dẫn đến vương quốc phân chia 12:1-24

B.     Những triều vua đầu tiên của hai nước 12:25-16:14

1.      Triều vua Giê-rô-bô-am vương quốc miền Bắc 12:25-14:20

2.      Triều vua Rô-bô-am, A-bi-gia và A-sa vương quốc miền Nam 14:21-15:24

3.      Kết thúc dòng dõi đầu tiên của vương quốc miền Bắc: Na-đáp 15:25-32

4.      Triều vua thứ hai của vương quốc miền Bắc: Ba-a-sa 15:33-16:14

C.     Triều vua thứ ba của vương quốc miền Bắc: Ôm-ri 16:15-22:53

1.      Vua Ôm-ri trị vì tại vương quốc miền Bắc 16:15-28

2.      Vua A-háp cai trị vương quốc miền Bắc 16:29-22:40

a.       Tiên tri Ê-Li và cơn hạn hán 16:29-17:24

b.      Tiên tri Ê-Li trên núi Cạt-Mên 18:1-46

c.       Cuộc chạy trốn của Ê-Li đến núi Hô-Rếp 19:1-21

d.      Sự lên án của tiên tri với vua A-háp 20:1-43

e.       Lời kết tội của Ê-Li về vua A-háp 21:1-29

f.        Lời tiên tri của Mi-chê về sự chết của A-háp 22:1-40

3.      Triều đại vua Giô-sa-phát tại vương quốc miền Nam và sự lên ngôi của A-cha-xia tại vương quốc miền Bắc 22:41-53

Các bài khác :: Ê-xơ-tê
:: Nê-hê-mi
:: E-xơ-ra
:: II Sử ký
:: I Sử ký